Cyprus-Forum.com

[kurupetos]

EOKA

EOKA Party (Ethniki Organosis Kyprion Agoniston, in English National Organisation of Cypriot Fighters) was a Greek Cypriot military resistance organisation that fought for national self-determination and union (Enosis) with Greece in the mid- to late- 1950s. Since Cyprus was under British sovereignty at the time, its objective was to attract world public opinion and support to its cause through sabotage against British installations, armed attacks against British troops and popular passive resistance.




Controversy
EOKA was, and remains, controversial. While it was popular with the majority of Greek Cypriots at the time and is today considered by many a heroic movement that liberated Cyprus from British rule, there were also some who did not support it. Cyprus's Communist party AKEL was the leading voice against EOKA. AKEL opposed EOKA's violent methods, preferring strikes and demonstrations. Many AKEL members were also opposed to EOKA's nationalist political aspirations. Turkish Cypriots, most of whom did not want to see Cyprus annexed by Greece, inflamed by propaganda broadcasts from Turkey, reacted violently to the EOKA campaign which precipitated the deterioration of intercommunal relations. Indeed, during the summer of 1958 the island verged on civil war. Memoirs of EOKA fighters indicate that at times the organisation did target Cypriots, both Greek and Turkish, who supported the British presence. The British colonial government appeared to exercise a policy of "divide and rule", drawing the majority of members of the island's police force from the Turkish Cypriot community. Whether this was a deliberate policy, or the consequence of widespread Greek Cypriot unwillingness to enrol in the force, remains open to debate. As a result, EOKA perceived its actions as attacking the British government, while the Turkish Cypriots often perceived them as an attack directly against the Turkish Cypriot community.

Campaign
The organisation was headed by Georgios Grivas, a Cypriot-born Colonel in the Greek army. Its political wing was called PEKA while its youth movement was named ANE.

Grivas assumed the nom de guerre Digenis ("two-peoples") in honour of the legendary hero Digenis Acritas, who repelled invaders from the Byzantine Empire during the Middle Ages. EOKA was clandestinely supported by the Greek Government in the form of arms, money and propaganda on radio stations aired from Athens.

The EOKA campaign began on April 1, 1955. Over 30,000 British troops were assigned to combat the organisation, which officially claimed the life of 104 British military personnel.

In his memoirs, Grivas writes of 8 phases of the struggle:

1. From its inception (1 April 1955) until the arrival of Sir John Harding (October 3, 1955). This phase was characterised by acts of sabotage, strikes, demonstrations and sporadic attacks against the British.

2.From the arrival of Harding until the exile of Makarios III (March 9, 1956). British soldiers are ambushed, the youth movement (ANE) is organised, the Battle of Spilia is fought.

3. From the exile of Makarios until the first ceasefire (August 16, 1956). The British enact a series of draconian measures and attempt to eliminate EOKA. EOKA counterattack and make an attempt on Harding's life. Mass demonstrations and general strikes continue.

4. Between the first and the second ceasefire (March 14, 1957). EOKA continue to attack British military personnel whose presence is swelled by the invasion of the Suez. Turkish-Cypriots demand partition. EOKA fighters Markos Drakos, Michalis Georgalas and Grigoris Afxentiou are killed in battles.

5. From the second ceasefire until Harding's replacement as governor (November 6, 1957). EOKA limit their attacks in an effort to get Makarios III freed from exile. Makarios is freed. Turkish-Cypriots co-operate with the British against EOKA. Harding is called home.

6. From Foot's appointment until the announcement of the MacMillan plan (July 19, 1958). Sir Hugh Foot replaces Harding and seeks to meet Grivas. Turkish-Cypriot attacks against Greeks and their properties continue. EOKA react by resuming attacks on the British who fight back.

7. From the announcement of the MacMillan plan until the Cypriot matter being discussed in the UN (November 25, 1958). EOKA strike back against the Turkish-Cypriot extremists. The British "divide and conquer" policy seems to succeed. Four EOKA fighters are killed in the Battle of Liopetri. Kyriakos Matsis is killed at Dikomo. The first disagreements as to Cyprus' future surface between Grivas and Makarios.

8. From the discussion of the Cyprus question in the UN until the Zurich and London agreements (February 19, 1959). Violence subsides as Greece and Turkey discuss the future of Cyprus in Zurich. Greek Cypriots, Turkish Cypriots and the British add their blessings in London and the island of Cyprus becomes an independent republic.

End of campaign
EOKA's activity was officially suspended on March 9, 1959 in response to the signing of the Zurich - London agreements, February 19, 1959, which established an independent republic of Cyprus.

Actual independence was formally declared on August 16, 1960 However, the settlement specifically ruled out Enosis - the union with Greece sought by EOKA. This led to a feeling of dissatisfaction from a section of the Greek Cypriot population that shaped the events of the following years.

[Raymanoff]

episis

[Bucksboy]

Yes, yes, yes!

Not again!

[purdey]

It all looks pretty innocent when written in the above form... A heroic struggle against the British oppressors and their TC counterparts ?

[kurupetos]

Yes, yes, yes!

Not again!

I agree no British occupation again!

[kurupetos]

It all looks pretty innocent when written in the above form... A heroic struggle against the British oppressors and their TC sympathisers ?

Either you like it or not that's totally true.

[kurupetos]

British crimes against EOKA freedom fighters (sorry in Greek):

Τα φρικτά βασανιστήρια των αγωνιστών .

Ο ραδιοφωνικός σταθμός Αθηνών, σε εκπομπή του στις 11 Ιουνίου 1957,
κατήγγειλε ότι: Έλληνες από την Επαρχία Κερύνειας τάφηκαν ως ένα σημείο του
σώματός τους σε λάκκους, για να ομολογήσουν πού βρισκόταν ο Διγενής.

Όπως επισημάναμε και την περασμένη Κυριακή, τα μαρτύρια των Κύπριων
αγωνιστών της ελευθερίας, στη διάρκεια του τετράχρονου απελευθερωτικού αγώνα
της ΕΟΚΑ, υπήρξαν πρωτοφανή και ανήκουστα. Οι απάνθρωπες κακοποιήσεις
κρατουμένων και τα τρομερά βασανιστήρια σε ανακριτήρια, με πρώτα στη σειρά
τα φοβερά Νταχάου της Ομορφίτας και των Πλατρών είναι, πιστεύω, αρκετά για
να γνωρίσει ολόκληρος ο κόσμος υπό ποιες συνθήκες και με ποιους «ανθρώπους»
είχε να αντιπαλαίσει ο μαχητής της ΕΟΚΑ και να βγει τελικά νικητής.

Νηστικοί και διψασμένοι

Τα βασανιστήρια, σε γενικές γραμμές, εκτέθηκαν σε προκήρυξη της ΠΕΚΑ
(Πολιτική Επιτροπή Κυπριακού Αγώνος), υπό τον τίτλο «Τα βασανιστήρια εις τας
μεσαιωνικάς φυλακάς Αμμοχώστου», το 1957. Στην προκήρυξη αυτή αναφέρονταν
και τα εξής:

«Οι συλλαμβανόμενοι ρίχνονται σε υγρά κατασκότεινα κελιά. Κανείς δεν
δικαιούται να τους επισκεφθεί, εκτός από τους βασανιστές τους. Τροφή τούς
δίδεται ελάχιστη και κακής ποιότητας. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις κρατουμένων,
που έμειναν νηστικοί και διψασμένοι για 2-3 μέρες. Τα τρόφιμα που τους
παίρνουν οι συγγενείς τους, συνήθως τα τρώνε οι επικουρικοί. Οδηγούνται
ακολούθως σε ειδικούς “θαλάμους ανακρίσεως”. Εκεί τους περιμένουν οι
ανακριτές, με επιτελείο γυμνασμένων και έμπειρων βασανιστών, όπως και όλα τα
σύνεργα βασανισμού. Οι βασανιστές είναι συνήθως μεθυσμένοι και
αποκτηνώνονται έτσι εντελώς, για να αντέχουν τα νεύρα τους. Ακολουθεί μια
φρικιαστική σειρά βασανιστηρίων, με την ακόλουθη σειρά:

»Οι ανακρινόμενοι ξεγυμνώνονται και δένονται χειροπόδαρα. Μπροστά στο
πρόσωπό τους τοποθετείται προβολέας τεράστιας έντασης, για να τους θολώσει
το μυαλό και να τους παραλύσει τα νεύρα. Αρχίζουν μετά οι ερωτήσεις, που
διαρκούν ώρες ολόκληρες. Μετά αρχίζουν τα κτυπήματα. Τους κτυπούν σε όλα τα
μέρη του σώματός τους - στο πρόσωπο, το στομάχι, τα γεννητικά όργανα. Οι
βασανιστές χρησιμοποιούν πρώτα τις γροθιές τους και κατόπιν χοντρά σανίδια,
αλλά και τα πιστόλια τους. Ένας ειδικός βασανιστής παίρνει φόρα και τους
“κουτουλά”. Τα απάνθρωπα κτυπήματα συνεχίζονται μέχρις ότου ο ανακρινόμενος
χάσει τις αισθήσεις του ή εξαντληθούν οι ίδιοι οι βασανιστές. Οι περιπτώσεις
σπασίματος των πλευρών είναι συνηθισμένες.

Νερό από τη μύτη

»Ακολουθεί μετά το δεύτερο στάδιο. Αφού χύσουν στα αναίσθητα θύματά τους
κουβάδες παγωμένου νερού για να συνέλθουν, τα ξαπλώνουν ανάσκελα στο έδαφος.
Άγγλοι και Τούρκοι τούς πατούν, για να τους ακινητοποιήσουν. Στο μεταξύ,
τους βάζουν στο στόμα μαντίλια βουτηγμένα στο αίμα τους. Πολλές φορές τους
γεμίζουν το στόμα με αποτσίγαρα, που έχουν στο μεταξύ καπνίσει οι
βασανιστές. Ύστερα τους χύνουν συνεχώς νερό μέσα στη μύτη. Όταν ο
ανακρινόμενος λιποθυμήσει σταματούν, για ν’ αρχίσουν και πάλι μόλις
συνέλθει. Με μόνη δε περιβολή το σώβρακο, ρίχνονται στο κελί για μέρες, με
στρώμα το τσιμεντένιο πάτωμα και 2-3 κουβέρτες.

»Κατά το τρίτο στάδιο, τοποθετούν αναμμένα τσιγάρα πάνω στο δέρμα των
κρατουμένων, στο πρόσωπο και σε άλλα μέρη του σώματος. Συγχρόνως τους πατούν
στα γεννητικά όργανα και προσπαθούν να τους χωρίσουν τους όρχεις, απειλώντας
τα θύματά τους ότι θα τα καταστήσουν ανίκανα. Σε όλη τη διάρκεια των
“ανακρίσεων” αυτών, βασανιστές τοποθετούν τις κάννες των όπλων τους στους
κροτάφους των ανακρινομένων και τους απειλούν ότι θα τους σκοτώσουν.

»Επισημαίνεται ότι η σειρά αυτή των βασανιστηρίων επαναλαμβάνεται. Υπάρχουν
κρατούμενοι, που υπέστησαν τα πιο πάνω, ή και χειρότερα ακόμη βασανιστήρια,
τρεις φορές. Πολλές φορές, επίσης, για να εκθέσουν τους κρατουμένους ως
προδότες, τους βάζουν σε αυτοκίνητα και τους παίρνουν σε διάφορα μέρη όπου
γίνονται έρευνες, για να τους βλέπουν οι χωρικοί».

Στο «Σπέσιαλ Μπραντς»

Ακριβέστερη εικόνα των βασανιστηρίων, στα οποία υποβάλλονταν από τους
Άγγλους οι αγωνιστές της ΕΟΚΑ, περιέχεται στα πιο κάτω στοιχεία, που
συγκέντρωσε ο ίδιος ο Αρχηγός της ΕΟΚΑ στρατηγός Γεώργιος Γρίβας Διγενής, με
βάση αναφορές βασανισθέντων αγωνιστών:

Αμέσως μετά τη σύλληψή του, ο αγωνιστής, ή ο ύποπτος για συμμετοχή στην
ΕΟΚΑ, οδηγείτο στο σταθμό του «Ειδικού Κλάδου» (Σπέσιαλ Μπραντς) της
περιοχής του. Αν, κατά τη γνώμη ή από τις πληροφορίες των εκεί υπευθύνων, ο
συλλαμβανόμενος ήταν στέλεχος της Οργάνωσης, τότε μεταφερόταν στα φοβερά
ανακριτήρια των Πλατρών και της Ομορφίτας. Εκεί του έλεγαν ότι «υπάρχουν
σοβαρά στοιχεία που τον ενοχοποιούν, γι’ αυτό και πρέπει να αποκαλύψει όλα
όσα γνωρίζει». Αν ο συλλαμβανόμενος απαντούσε πως δεν ήξερε τίποτε, τότε
άρχιζαν οι απειλές και τα πρώτα γρονθοκοπήματα. Στη συνέχεια ο ανακριτής
άρχιζε να συμπεριφέρεται ήπια και φιλικά στον κρατούμενο, του πρόσφερε
τσιγάρο και καφέ και του μιλούσε εναντίον της ΕΟΚΑ. Ξεστόμιζαν χυδαίες
βρισιές σε βάρος των υπευθύνων της Οργάνωσης, ότι «ο Γρίβας είχε ιδιοτελείς
σκοπούς» και ότι «τα μέλη της ΕΟΚΑ δεν ήσαν ηθικά εντάξει». Γενικά,
προσπαθούσαν να δυσφημήσουν την ΕΟΚΑ και τους ηγέτες της και πίεζαν αφόρητα
τους ανακρινόμενους να αποκαλύψουν ότι, ξέρουν γι’ αυτή. Για να πετύχουν
τους σκοπούς τους, οι Άγγλοι υπόσχονταν στους ανακρινόμενους υπέρογκα ποσά
-σε μερικές περιπτώσεις υποσχέθηκαν το ποσό του μισού εκατομμυρίου λιρών-
για να αποκαλύψουν το κρησφύγετο του Διγενή και σπουδές ή φυγή στην Αγγλία,
Νέα Ζηλανδία, Αφρική ή Αυστραλία.

Σε δωμάτιο με προδότη

Το πρώτο αυτό μέρος της ανάκρισης γινόταν, για να επισημανθούν αδύνατοι
χαρακτήρες ή για να κλονιστεί το ηθικό του αγωνιστή και να γεννηθεί μέσα του
η αμφιβολία ότι εκείνο για το οποίο αγωνιζόταν δεν στηριζόταν πάνω σε ηθικές
βάσεις και ότι οι ηγέτες του αγώνα ήσαν άνθρωποι ευτελείς. Όταν τέλειωνε το
μέρος αυτό της ανάκρισης και ο αγωνιστής τίποτε δεν αποκάλυπτε, μεταφερόταν
σε δωμάτιο μαζί με έναν προδότη, ο οποίος προσπαθούσε να αποσπάσει
πληροφορίες για τη δράση του, αραδιάζοντας (ο προδότης), διάφορες ψεύτικες
ιστορίες. Μετά μιλούσε για άγρια κακοποίησή του και κατέληγε με τη
«συμβουλή» όπως και ο κρατούμενος μιλήσει, για να αποφύγει τα βασανιστήρια.
Ο προδότης μιλούσε επίσης περί δήθεν συλλήψεως σημαντικών στελεχών της ΕΟΚΑ
και ομολογίας των πάντων από αυτούς. Αν και αυτή η μέθοδος αποτύγχανε, τότε
άρχιζαν τα μαρτύρια του συλληφθέντος. Μεταφερόταν στην αίθουσα των
βασανιστηρίων και διατασσόταν να αφαιρέσει όλα του τα ρούχα, οπότε 2-3
σωματώδεις ανακριτές-τέρατα άρχιζαν άγρια κακοποίηση του αγωνιστή. Γροθιές
και κλοτσιές έπεφταν αδιάκριτα σε όλα τα μέρη του σώματος, όπως και
κτυπήματα στο στομάχι, μέχρι που ο συλληφθείς έχανε τις αισθήσεις του και
λιποθυμούσε. Στην κατάσταση αυτή τον εγκατέλειπαν αβοήθητο ή τον συνέφεραν
με έναν κουβά νερό.

Ο τεχνητός πνιγμός

Η μέθοδος του ξυλοδαρμού χρησιμοποιήθηκε κυρίως κατά τη διάρκεια των πρώτων
μηνών του 1956. Την ίδια περίοδο χρησιμοποιήθηκε και η μέθοδος της
κακοποίησης με αλυσίδες και το τράβηγμα των γεννητικών οργάνων ή το κτύπημα
με φιάλη. Το 1956 χρησιμοποιήθηκε ακόμα το μαρτύριο της στάσης για πολλές
ώρες στα δάκτυλα των ποδιών, όπως και η υποχρεωτική αγρυπνία. Τους
τελευταίους μήνες του 1956 άρχισε η εφαρμογή του φρικτού βασανιστηρίου του
τεχνητού πνιγμού. Ο συλλαμβανόμενος ετοποθετείτο σε κρεβάτι (σούστα), στην
οποία δένονταν τα χέρια και τα πόδια του.

Στο πρόσωπό του ετοποθετείτο βρεγμένο κομμάτι ρούχου και ένας από τους
ανακριτές καθόταν πάνω στο στομάχι του κρατουμένου ή τον κτυπούσε στα
γεννητικά όργανα, με αποτέλεσμα αυτός να τσιρίζει, οπότε άλλος ανακριτής
έχυνε στο ύφασμα νερό ή οινοπνευματώδη ποτά ή ούρα ή ακόμη και πετρέλαιο. Ως
αποτέλεσμα τούτου, οι πόροι του ρούχου έκλειναν και, στην προσπάθεια του
αγωνιστή να αναπνεύσει, αναγκαζόταν να καταπίνει νερό, ποτό, ούρα ή
πετρέλαιο! Το φρικτό αυτό μαρτύριο του τεχνητού πνιγμού διαρκούσε για πολλές
ώρες, μέχρι που το θύμα λιποθυμούσε, αφού δε επαναφερόταν στις αισθήσεις
του, η μέθοδος επαναλαμβανόταν.

Στον κύκλο των βασανιστηρίων αυτών, οι ανακριτές χρησιμοποιούσαν ακόμα και
το εξής: Έβαζαν τον βασανιζόμενο γυμνό σε ψυκτικό θάλαμο ή τον υποχρέωναν να
καθίσει πάνω σε στήλη πάγου. Άλλο είδος βασανιστηρίου ήταν και η τοποθέτηση
του συλλαμβανομένου σε δωμάτιο, όπου υπήρχαν ισχυροί προβολείς, οι οποίοι
έβγαζαν και υπερβολική θερμότητα, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται αφάνταστα η
όραση του κακοποιούμενου και να λιποθυμά. Πολλές φορές, ενώ ο κρατούμενος
βρισκόταν στη θέση αυτή, του έριχναν από πάνω παγωμένο νερό.

Εξάλλου, μεταξύ των πολλών μεθόδων κακομεταχείρισης, ήταν και η μεταφορά του
κρατουμένου στη θάλασσα, στην οποία τον υποχρέωναν να παραμένει τελείως κάτω
από το νερό για μερικά λεπτά, για να καταπιεί αρκετό νερό. Αυτό έκαμναν
αρκετές φορές, μέχρι που ο κακοποιούμενος λιποθυμούσε. Αντί για τη θάλασσα,
στην Ομορφίτα ο κακοποιούμενος ετοποθετείτο μέσα σε μεγάλο μπάνιο.

Ηλεκτροσόκ – μέγκενη

Το 1958 χρησιμοποιήθηκε, στα «επιστημονικά» ανακριτήρια της Ομορφίτας, το
τελειότερο είδος βασανιστηρίων, ο ηλεκτρισμός. Ο αγωνιστής υποχρεωνόταν να
κρατεί δυο σιδερένια ραβδιά, που ήταν ενωμένα με ηλεκτροφόρα σύρματα,
ισχυρής τάσης. Στη συνέχεια διοχετευόταν ρεύμα, με αποτέλεσμα να
συγκλονίζεται ολόκληρο το σώμα του ανακρινομένου και να του προκαλεί
ισχυρούς πόνους και κατάπτωση. Πολλές φορές, οι Άγγλοι χρησιμοποίησαν ρεύμα
και στο κεφάλι. Η μέθοδος αυτή του ηλεκτροσόκ συνδέθηκε αργότερα με τον
τεχνητό πνιγμό, εξαιτίας των οποίων οι πόνοι ήταν αφάνταστοι και ο
ανακρινόμενος γινόταν πραγματικό σωματικό και ψυχικό ράκος.

Μια φρικτή μέθοδο βασανισμού αποτέλεσε και η τοποθέτηση του κεφαλιού του
αγωνιστή σε σιδερένιο στεφάνι (μέγκενη). Μετά από αυτό οι ανακριτές έσφιγγαν
το μοχλό, με αποτέλεσμα ο κρατούμενος να νιώθει ανυπόφορους πόνους ή ακόμα
να σπάζουν μέρη του κρανίου του. Η μέθοδος αυτή χρησιμοποιήθηκε σε μεγάλη
έκταση, με αποτέλεσμα πολλοί αγωνιστές ή να πεθάνουν ή να υποστούν
εγκεφαλικές κακώσεις και νοητική αναπηρία.

Δεν έλειψαν ακόμα και τα παντός τύπου βασανιστήρια και μέσα που εξευτέλιζαν
την αντρική αξιοπρέπεια, όπως οι απόπειρες βιασμού ή τοποθέτησης ξύλων ή
φιαλών στον πρωκτό…

Και ενώ όλα αυτά διαπράττονταν από τα όργανα των Άγγλων αποικιοκρατών, η
επίσημη Βρετανία αρνείτο τα πάντα και δήλωνε, με αναίδεια χιλίων πιθήκων,
ότι «όλα αυτά λέγονταν για δυσφήμηση των δυνάμεων ασφαλείας».

Γεγονός, όμως, παραμένει ένα: Οι μέθοδοι κακοποίησης των Κύπριων αγωνιστών
από τους Άγγλους θα παραμείνουν στην ιστορία ως αιώνιο στίγμα για την
αγγλική αποικιοκρατική διοίκηση στην Κύπρο.

Εγκαύματα με σίδερο στα γεννητικά

«* Ο Τομάζος Ιωάννου, από το χωριό Ορόκλινη, μαθητής του Εμπορικού Λυκείου
Λάρνακας, αφού εκτυπήθη απανθρώπως, υπεβλήθη εις το μαρτύριον εγκαυμάτων επί
των γεννητικών οργάνων του.

* Ο Γεώργιος Ταραμίδης, απόφοιτος του Παγκυπρίου Γυμνασίου, συλληφθείς την
12ην Νοεμβρίου 1956, υπέστη εις τον Ειδικόν Κλάδον Αστυνομίας και εις το
κρατητήριον Παλουριώτισσας βασανιστήρια και εγκαύματα διά πυρακτωμένου
σιδήρου εις τα γεννητικά του όργανα. Επίσης, του διαπέρασαν τα νύχια των
χεριών του με οδοντογλυφίδας.

* Επί του βασανισθέντος Κώστα Αθηνοδώρου, εκ Νέου Χωρίου Πάφου, εκτός των
άλλων μαρτυρίων, εφηρμόσθη επιπροσθέτως η μέθοδος της συσφίγξεως σιδηρού
στεφάνου περί την κεφαλήν.

* Ο Ευτύχιος Ιωάννου, εκ του χωρίου Πολύστυπος, υπεχρεώθη να σβήση με την
γλώσσαν του συνθήματα από τους τοίχους. Ως ήτο φυσικόν, και η γλώσσα και τα
χείλη του ήρχισαν να αιμορροούν, εν τούτοις ο Άγγλος αξιωματικός έμεινεν
ασυγκίνητος.

* Τους Γεώργιον Τηλεμάχου και Τάκην Αναστασίου υπεχρέωσαν να σκάψουν
λάκκους, εντός των οποίων τους έθαψαν μέχρι του λαιμού».

[purdey]

Freedom fighters or terrorists fine line, but the list of crimes is well documented and varified.

[Paphitis]

We must all take some time and reflect for the sacrifice of many who fought and died for the right of self determination against British colonial rule.

One of my personal heros, someone I revere for there innocence, integrity, heroism, and sacrifice for freeodom, is Evagoras Pallikaridis. The poet and hero from Tsada. May he rest in peace and may we never forget his sacrifice and all the other heros who sacrificed their lives so that we may live free from oppression.

[kurupetos]